"Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο ίδιος ο συγγραφέας, Ιωάννης Γιαννάκενας
Εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του εκδότη-συγγραφέα Ιωάννη Γιαννάκενα, «Γρηγόρης Σούρλας - Ο Καπετάνιος της Θεσσαλίας», διοργανώνουν οι εκδόσεις «Πελασγός» την Κυριακή 20 Μαρτίου 2016 και ώρα 11.30 το πρωί στα Φάρσαλα.Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα συνεδριάσεων «Αίγλη Palace» στην Πλατεία Λαού, στα Φάρσαλα.
Στην παρουσίαση θα μιλήσουν οι: Κων/νος Πλεύρης (δικηγόρος, ιστορικός συγγραφέας), Γρηγόριος Κράβαρης (συνταξιούχος ΑΤΕ), Στυλιανός Σούρλας (δικηγόρος-θεολόγος), Έλενα Μαστέλλου-Γιαννάκενα (επιμελήτρια της έκδοσης) καθώς και ο ίδιος ο συγγραφέας.
Την εκδήλωση θα χαιρετίσει η κόρη του Καπετάνιου Γωγώ Σούρλα και άλλοι εκπρόσωποι
συμμαχητών του Καπετάνιου."
Ο "συγγραφέας" είναι γνωστός ακροδεξιός εκδότης. Ο εκδοτικός του οίκος έχει εκδόσει βιβλία όπως "Ιωάννης Μεταξάς. Ο Εθνικός Κυβερνήτης" που μοιράστηκε δωρεάν από την Κυριακάτικη "ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ", "Η Ιδεολογία της 21ης Απριλίου", "4η Αυγούστου - 21η Απριλίου. Συγκριτική Μελέτη", "Γεώργιος Παπαδόπουλος και Κυπριακό" και πολλά άλλα ....
Αξίζει να θυμηθούμε ποιός ήταν ο Γρηγόρης Σούρλας που ο συγγραφέας βαφτίζει καπετάνιο.
Η συμμορία του Σούρλα συστάθηκε τον Μάρτιο του 1944 απο τους Γερμανούς στα πλαίσια μιάς οργάνωσης έφερε το όνομα ΕΑΣΑΔ (Εθνικός Αγροτικός Σύνδεσμος Αντικομμουνιστικής Δράσης) με κύριο στόχο της την εξάπλωση του τρόμου στα χωριά του Βόλου και την σύγκρουση με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Απο την οργάνωση αυτή ξεπήδησε και η αισχρή προσωπικότητα του Γρηγόρη Σούρλα το όνομα του οποίου έχει συνδεθεί στους ανθρώπους της περιοχής με την έννοια του κλέφτη, του αλήτη και του τραμπούκου.
Έδρα της συμμορίας του Σούρλα ήταν το χωριό Δεμερλή κοντά στις γραμμές του ΣΕΚ στο σημείο που αυτές ενώνονταν με τις γραμμές του σιδηρόδρομου Βόλου- Καρδίτσας. Αρχηγοί της συμμορίας ήταν ο Γρηγόρης Σούρλας και ο λοχαγός Ψύλλας. Η συμμορία είχε αδειάσει κυριολεκτικά, το χωριό απο τους κατοίκους του, καθώς πλιατσικολόγησε τις σοδειές, τα ζώα και τις αποθήκες του. Οι κάτοικοί του το εγκατάλειψαν φοβούμενοι για τις ζωές τους. Η συμμορία του Σούρλα στρατολογούσε δια της βίας φτωχούς αγρότες, που ακολουθούσαν με την βία ή τοπικούς εγκληματίες και ληστές και στις 2 Σεπτέμβρη του 1944 αριθμούσε 250 περίπου άνδρες.
Για την ενίσχηση των θέσεων τους στην Δεμερλή, οι Γερμανοί είχαν τοποθετήσει και άλλα δύο τμήματα στρατού τους στην περιοχή κοντά στα λημέρια του Σούρλα. Ένα τμήμα είχε τοποθετηθεί σε ένα χτιστό πυργίσκο, ένα κοντά στον σιδηρόδρομο του ΣΕΚ και ένα ακόμη κοντά στον θεσσαλικό σιδηρόδρομο.
Στις 2 Σεπτέμβρη ο ΕΛΑΣ αποφάσισε να χτυπήσει τους Γερμανούς και την συμμορία του Σούρλα. Μετά απο λεπτομερή μελέτη των θέσεων του εχθρού το Γενικό Αρχηγείο αποφάσισε τα παρακάτω:
Μία ύλη ιππικού του ΕΛΑΣ αποφασίσθηκε να επιχειρήσει με σαρωτική έφοδο ενάντια στο χωριο Δεμερλή
Ένας λόχος του 54ου Συνταγματος (ο 2ος λόχος) να εγκατασταθεί στα υψώματα του δρόμου προς Λαμία για να καθυστερήσει πιθανή ενίσχυση των Γερμανών απο Λαμία.
Ο 1ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα διενεργούσε πολλαπλό σαμποτάζ στις γραμμές του τρένου για να παρεμποδίσει την διέλευση θορακισμένων συρμών που χρησιμοποιούσαν για ενίσχυσή τους απο την Λαμία οι Γερμανοί.
Ο 3ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα πλησίαζε τα τσιμεντένια φυλάκια, πολυβολεία και πόστο μπλόκο των Γερμανών ήσυχα στο σκοτάδι και θα τα ανατίνασσε με χρήση ενός βαρέος όλμου και αρκετών ελαφρών.
Οι επιχειρήσεις έγιναν όλες με τον προκαθορισμένο τρόπο. Οι Γερμανοί του φυλάκιου δίπλα στις γραμμές πιάσθηκαν απροετοίμαστοι καθώς οι αντάρτες ανατίναξαν μέσα στο σκοτάδι τα φυλάκιά τους. Κατά τις 2:30 το βράδυ κάθε αντίσταση απο το φυλάκιο είχε καμφθεί παρόλο που οι άνδρες του ΕΛΑΣ αναγκάσθηκαν να περάσουν μέσα απο νάρκοπέδιο και τριπλές σειρές συρματόπλςγμα. Οι Γερμανοί έχασαν 170 περίπου άνδρες ενώ ο ΕΛΑΣ 25 αντάρτες του. Την ίδια ώρα η ίλη του ιππικού έκανε έφοδο στο χωριό Δεμερλή. Η ίλη κινήθηκε κυκλωτικά και οι άνδρες του Σούρλα έδειξαν την πολεμική τους αξία σπάζοντας κάθε άμυνα και χανόμενοι στα δάση ένα γύρω. Ο ΕΛΑΣ, χωρίς καμία απώλεια αιχμαλώτησε 150 απο τους κατσαπλιάδες του Σούρλα ενώ 20 δικοί του κείτονταν νεκροί.
Ο ίδιος ο Σούρλας και ο Ψύλλας γλίτωσαν την τελευταία στιγμή στα σκοτάδια του δάσους. Οι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν στα κεντρικά του ΕΛΑΣ για να δικασθούν. Παράλληλαμε την επιχείρηση του 3ου Τάγματος στο φυλάκιο του σιδηρόδρομου, ο 1ος λόχος και αφού είχε διαλύσει την γραμμή με σαμποτάζ σε 4 σημεία πηρε θέσεις άμυνας καθώς απο τον Δομοκό έρχονταν μια ομάδα Γερμανών σε φορτηγά έχοντας ειδοποιηθεί απο τους συναδέλφούς της στο φυλάκιο. Μπροστά είχαν γεμίσει ένα φορτηγό άοπλους Ιταλούς αιχμάλωτους για να δεχθούν πρώτοι την επίθεση. Το φορτηγό ανατινάχθηκε απο νάρκη ενώ όσοι Ιταλοί τραυματίες κατάφεραν να συρθούν έξω απο το φλεγόμενο τάφο τους κατάφεραν να περάσουν στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Εκεί βρήκαν περίθαλψη και φυγαδεύτικαν στα Φάρσαλα. Δύο ώρες κράτησε η μάχη σε αυτό το σημείο. Τελικά οι Γερμανοί αποσύρθηκαν σε ότι αμάξι μπορεσαν να πάρουν και γύρισαν στον Δομοκό.
Οι απώλειές τους ήταν 15 νεκροί (χωρίς να μετράμε τους Ιταλούς) και 2 καμμένα φορτηγά. Εκείνο το βράδυ 2 αμαξοστοιχίες με βαριά πολυβόλα κινήθηκαν στην γραμμή και οι δύο όμως ανατινάχθηκαν πάνω στις ράγες απο τους σαμποτέρ του ΕΛΑΣ. Οι εκρηκτικές ύλες όμως ήταν ανεπαρκείς στο να προκαλέσουν ολοκληρωτική καταστροφή του συρμού. Παρ'όλα αυτά το δίκτυο σε εκέινο το σημείο έμεινε μπλοκαρισμένο για μία ημέρα. Επίσης 5 Γερμανοί χάθηκαν στην έκρηξη. Τα αγαθά που ο ΕΛΑΣ κατέλαβε στην Δεμερλή επιστράφηκαν μέχρι τον τελευταίο κόκκο σταριού στους νόμιμους κατόχους τουςστα γύρω χωριά. Απο εκείνη την εποχή και ως σήμερα το όνομα Σούρλας έχει ταυτισθεί με τις έννοιες που προανάφερα και αυτό το έμαθα ρωτώντας τους κατοίκους της περιοχής.
Σχετικά με την ΕΑΣΑΔ
Σχετικά με την ΕΑΣΑΔ στην οποία τουλάχιστον τυπικά υπάγονταν και ο Σούρλας, λίγα πράγματα έιναι
γνωστά. Μια μικρή λίστα με συστατικά της μέλη μου είναι γνωστή:
Δημήτρης Μακεδόνας, απο το Γλιστέρι στην Σκόπελο, μέλος και αξιωματικός της Χωροφυλακής
Γρηγόρης Σούρλας
Γεώργιος Ψύλλας
Αλέκος Καραμέτος, χωροφύλακας
Αντώνης Μπάιλας, αγρότης
Το σώμα της ΕΑΣΑΔ προβλέπονταν να φοράει την στολή των Ράλληδων (τα ρούχα του μακεδονομάχου) κάτι το οποίο δεν εφαρμόσθηκε. Υπάγονταν απευθείας στην δικαιοδοσία του διοικητή των SS, Scimana και την Gestapo. Με ειδικό προεδρικό διάταγμα του Πρακτικού Ειδκού Δικαστηρίου Αθηνών οι άνδρες της ΕΑΣΑΔ είχαν το δικαίωμα να αποφασίζουν μόνοι τους για τις τύχες των αιχμαλώτων τους. Στην οργανωση αργότερα εντάχθηκαν και ποινικοί κρατούμενοι, προαγωγοί και μορφινομανείς απο τα μεγάλα αστικά κέντρα. Το ένδυμα δεν υιοθετήθηκε αλλά οι άνδρες της ΕΑΣΑΔ φορούσαν ένα πράσινο περιβραχιόνιο με λευκά γράμματα που έγραφαν το όνομα της οργάνωσης.
Τα γεγονότα του Αμπελώνα
Στις 5 Μαίου του 1944 η ΕΑΣΑΔ μπαίνει και πυρπολεί το χωριό Φαλάνη
Στις 17 Μαίου 1944, μια μεγάλη φάλαγγα φορτηγών μπαίνουν στο χωριό Αμπελώνας, είναι Γερμανοί μαζί με έναν τοπικό συνεργάτη τους. Οι Γερμανοί σκορπάνε τον τρόμο στο χωριό και δολοφωνούν άγρια τον Κώστα Σβώλο.
Στις 4 Ιούνη επιδράμουν για δεύτερη φορά στον Αμπελώνα και σκοτώνουν 14 κατοίκους ανάμεσα στους οποίους και δύο παιδιά 15 και 16 ετών.
Απο την δράση της ΕΑΣΑΔ
Σχετικά με την δράση της ΕΑΣΑΔ επί Κατοχής αναφέρεται και το Ειδκό Δικαστήριο Αθηνών σχετικά με μία συνεργασία των οργανώσεων ΕΑΣΑΔ, ΕΑΟ και ΕΔΕΣ ενάντια στον ΕΛΑΣ Βόλου. Στην ανάλογη έκθεση αναφέρονται και οι παρκάτω δολοφονίες απο τον Σούρλα:
5/1/1944: Δολοφονία του Κ. Ζιώτα, πρόεδρου του εργατικού κέντρου Λάρισας
30/4/1944: Δολοφονία στην Νίκαια -Λάρισας των Κ. Ψαρούλη, Β. Ζντιάβα και Δ. Τσιπλακούλη
1/5/1944:Δολοφονία του Α. Τούλα στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, τραυματισμός του Κ. Σαλμά
1/5/1944: Δολοφονία του Β. Φιλίνδρα, Ε. Σταμουλάκη, Θ. Ζέρβα σε χωριό έξω απο την Λάρισα
5/5/1944: Δολοφονία τριών στελεχών του τοπικού ΕΑΜ (δεν γνωρίζω ονόματα)
13/5/1944: Δολοφονία 6 ακόμα ανδρών και 3 γυναικών απο τον Σούρλα στην πόλη της Λάρισας
Ο Σούρλας στον Εμφύλιο
Οι Αφοι Σούρλα |
Οι Σούρληδες αφού στρατολόγησαν με απειλές και βασανιστήρια πολλούς νέους απο διάφορα χωριά διάλεξαν για λημέρι τους το χωριό Μέλια καθώς διέθετε σταθμό του σιδηρόδρομου κοντά στον Πλατύκαμπο "άνευ γραφείου". Κάθε φορά που πήγαιναν στο χωριό βίαζαν, έκλεβαν και επίτασσαν σπίτια, οχήματα και αγαθά τόσο πολύ που οι κάτοικοι όταν τους έβλεπαν έτρεχαν να κοιμηθούν στα χωράφια. Σκοπός των Άγγλων ήταν η παλινόστηση της βασιλικής εξουσίας η οποία δεν θα έρχονταν (με το δημοψήφισμα) αν πρώτα όλη η ελληνική ύπαιθρος δεν έμπαινε κάτω απο τον ζυγό. Οι σούρληδες στην περιοχή δολοφονούσαν αδίστακτα και αδιακρίτως, βασάνισαν και δολοφόνισαν πολλά στελέχη του ΕΑΜ και του ΚΚΕ καθώς και τον δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη, Κώστα Βιδάλη. Υπήρχαν βέβαια και περιπτώσεις όπως αυτή του Θανάση Δρίβα που "βάφτιζαν" κάποιον κομμουνιστή για προσωπικούς τους λόγους, και μετά ξεκλήριζαν την οικογένεια και το βιός του. Αυτά φυσικά υπο την σφραγίδα του Μόλγκαν, του βρετανού συνδέσμου των σούρληδων και της κυβέρνησης-λαγονικού των Αθηνών.
Αξίζει να περιγράψουμε τον τρόπο με τον οποίο οι "Σούρληδες" δολοφόνησαν τον Κώστα Βιδάλη.
Η δολοφονία του Κώστα Βιδάλη
Ο Κώστας Βιδάλης αναχώρησε για την Λάρισα πρωί στις 8:30 της 11ης Αυγούστου του 1946 με το λεωφορείο. Σκοπός του ήταν να φέρει στο φως και την εφημερίδα του ντοκουμέντα και συνεντεύξεις απο τις συμμορίες του παρακράτους και την διαβόητη ΕΒΕΝ που δρούσαν στην περιοχή.
Απο μέρες έλεγε στον διευθυντή του "Ρ" Κώστα Καραγεωργή
_ Θέλω να πάω στην Θεσσαλία, να μάθουμε τι γίνεται εκεί
_ Όχι, να μην πας, του απάνταγε κοφτά εκείνος.
Ο Βιδάλης δεν ησύχαζε, κάθε φορά που έρχονταν νέα ή φήμες για τα όργια και τις ομώτητες στην Θεσσαλία, εκείνος επαναλάμβανε την πρότασή του και ο Καραγιώργης, έχοντας βέβαια ακέραιο το αισθητήριο της κατάστασης, εκεί τον απέρριπτε.
Το Σάββατο 10-08-1946, ο Βιδάλης πρότεινε για τέταρτη φορά στον Καραγιώργη να πάει στην Θεσσαλία. Του είπε " Δεν είναι τίμιο αυτό που κάνουμε. Δεν μπορεί να γίνονται αυτά που γίνονται και εμείς να περιμένουμε τις μπούρδες του Θεοτόκη. Επιμένω να φύγω αύριο" Ο Καραγιώργης αυτή τη φορά και με πολλές επιφυλάξεις υποχώρησε. Τον χαιρετάει και ο Βιδαλης χαμογελάει, λίγα λεπτά μετά ο Βιδάλης κατεβαίνει τις σκάλες απο τα γραφεία του "Ρ", πετυχαίνει πρόσωπο με πρόσωπο τον Θανάση Τσουπαρόπουλο, απόφοιτο Νομικής διευθυντή πριν 2 μήνες στην "Αναγέννηση" του Βόλου, που τώρα ήταν και αυτός συντάκτης του "Ρ". Εκείνος τον ρωτάει:
_ Πού πας Κώστα ?
_ Θανάση γειά σου, φεύγω, πάω στην Θεσσαλία
_ Πού πας Κώστα ? Η Θεσσαλία ληστοκρατείται !
_ Το ξέρω αλλά πάω
_ Κώστα πρόσεχε !!!
Το πρωί της Κυριακής, ο Βιδάλης βρίσκονταν ήδη στο λεωφορείο. Η παρουσία του εκεί πεισημάνθηκε κατά τον έλεγχο στο λεωφορείο, στην Θήβα απο μέλη της ΕΒΕΝ και στα Φάρσαλα απο έλεγχο των Σούρληδων. Το βράδυ στην Λάρισα ο βιδάλης έμεινε στο ξενοδοχείο '' Ολύμπιον''. Την επόμενη το πρωί ο Βιδάλης πηγαίνει στο πρακτορείο εφημερίδων του Σ. Δημητρακόπουλου όπου βρίσκει τον υπάλληλο Παντελή Αντωνιάδη.
_ Είμαι δημοσιογράφος απο την Αθήνα. Θέλω να βρώ τον κύριο Περραιβό. Μπορείτε να με βοηθήσετε παρακαλώ ?
_ Πολύ ευχαρίστως! Ο κύριος Περραιβός απο τότε που έκλεισε την εφημερίδα του περνά τον καιρό στο καφενείο " Πανελλήνιο", μάλιστα τώρα ίσως τον βρήτε εκεί.
Ο Βιδάλης βρήκε πράγματι τον Περραιβό, παλιό δημοσιογράφο και κάθονται μαζί στο καφενείο. Μιλούν αρκετά αλλά με επιφύλαξη. Ο Περραιβός τον ενημερώνει " Ο Σούρλας σφάζει στους κάμπους , η χωροφυλακή κοιμάται. Στις πόλεις σφάζουν άλλοι. Στα βουνά έχει εξαπολυθεί ο στρατός και απο στρατηγούς που έρχονται εδώ έμαθα οτι πρόκειται για οργανωμένη επίθεση με σκοπό να νοθεύσουν το δημοψήφισμα και να μας παραδώσουν υποταγμένους στον Γεώργιο. Έχει ανοίξει εμφύλιος πόλεμος". Μετά τον ρώτησε:
_ Πότε ήρθες εσύ ?
_ Χθες το βράδυ
_ Σήκω και φύγε αμέσως, πριν σε επισημάνουν !
Ο Βιδάλης δεν έφυγε. "Δεν ξεκόλλαγε" αναφέρει ο Περραιβός, απο το καφενείο. Ο Περραιβός περίμενε να τον ξαναδεί απο το καφενείο για νε τον φυγαδεύσει απο το μέρος αλλά δεν τον ξαναείδε ποτέ. Την ίδια συζήτηση του έκανε και ο Τάκης Γεωργίου όταν ο Βιδάλης τον συνάντησε αργότερα. "Μάζεψέ τα γρήγορα" του είχε πεί.
Αργότερα ο Κώστας Βιδάλης πήγε στα γραφεία του "Ημερήσιου Κύρηκα" στην γωνία Κούμα και Σκαρλάτου Σούτσου. Εκεί γνωρίζει τον διευθυντή Μιχάλη Χαδέλλη, τον αρχισυντάκτη Μήτσο Ξενάκη, και τους δημοσιογράφους Γραμματίδη και Βαρθαλήτη. Του σύστησαν να εγκαταλείψει την πρόθεσή του να συναντήσει τον Σούρλα και να επιστρέψει όσο πιο γρήγορα μπορεί στην Αθήνα. Τα μέλη της εφημερίδας, αν και η γραμμή της ήταν δεξιά, πλαισίωσαν με συμπάθεια τον Βιδάλη και προσπάθησαν να τον βοηθήσουν όσο μπορούσαν. Την ίδια ημέρα ο Βιδάλης επισκέφθηκε και την χωροφυλακή. Τότε διοικητής Θεσσαλίας ήταν ο Μ. Μαντόυβαλος και υποδιοικητής ο αντισυνταγματάρχης Π Κουμάνταρος. Τις δύο επόμενες μέρες επισκεύθηκε διάφορους δικηγόρους και πολιτευόμενους.
Από την πρώτη μέρα, ο Βιδάλης παρακολουθείται ανοιχτά απο χωροφύλακες με πολιτικά. Οι χωροφύλακες ρωτάνε όποιον ο Βιδάλης συναντά για το τι ειπώθηκε ανάμεσά τους. Διενεργούνται αρκετές ανακρίσεις. Οι επαφές του Βιδάλη αναγκάζονται να του μιλάνε πολύ συγκρατημένα.
Το μεσημέρι της 3ης Αυγούστου του 1946, ο Βιδάλης γευμάτισε με τον Τάκη Γραμματίδη και τον Σ. Ρουμάνο στο εστηατόριο "Ερμής". Τους χαιρετά για να φύγει με το τραίνο των 15:30 για τον Βόλο και απο εκεί για την Αθήνα. Πηγαίνει στο "Ολύμπιον" για να ετοιμάσει τα πράγματά του. Στον δρόμο ξανασυναντά τυχαία τον Τάκη Γεωργίου.
_ Ακόμα εδώ είσαι εσυ? Σου είπα φύγε θα σε σκοτώσουν
_ Φεύγω το απόγευμα, απαντά ο Βιδάλης με χαμόγελο και χαιρετιόνται.
Το ποιός ειδοποίησε τους χωροφύλακες για την αποχώρηση του Βιδάλη δεν είναι γνωστό. Ο Πέτρος Βαρθαλήτης γνώριζε το όνομα και το είχε αναφέρει στον Κώστα Περραιβό ο οποίος όμως πεθαίνοντας αιφνίδια δεν πρόλαβε να το αποκαλύψει. Η χωροφυλακή αφού ειδοποιείται απο τον εν λόγω άνδρα ειδοποιεί του σούρληδες.
Οι σούρληδες πήδησαν στο τραίνο στο διάστημα μεταξύ Λάρισας και Αθήνας στην στάση Πλατύκαμπος (Χάλκη) για έλεγχο. Ήταν 12 με 14 σε αριθμό . Το τί συνέβη το ξέρουμε απο επιβάτη του συρμού που είδε την απαγωγή του Βιδάλη και δέχθηκε να καταθέσει τα όσα έιδε στον "Ρ".
Στο ίδιο βαγόνι με τον Βιδάλη επέβαινε και ένας κατώτερος και ένας ανώτερος αξιωματικός του στρατού όπως και αρκετοί συνάδελφοί τους σε άλλα βαγόνια. Αυτοί δεν έκαναν καμία κίνηση και απλά παρακολουθούσαν την απαγωγή. Απο το τραίνο κατέβασαν τον Βιδάλη και έναν ακόμα. Ο άλλος δεν είναι γνωστό για το αν ήταν "καρφί" του Σούρλα ή κάποιο άτυχο θύμα του. και η μοίρα του παραμένει άγνωστη. Με τους ένοπλους είναι και ο Σπύρος Τριτάρης και αυτός είναι που αφηγήθηκε τα γεγονότα στον Λάζαρο Αρσενίου, την πηγή μας. Ο Βιδάλης παραμένει ήρεμος και αξιοπρεπής. Οι σούρληδες κάνουν χωρατά και αστεία για να τον ξεγελάσουν. Εκείνος ρωτάει:
_ Γιατί με πιάσατε και που με πάτε ?
_ Δεν είναι τίποτα, στον αρχηγό σε πάμε για ανάκριση, απαντούν οι δήμιοί του.
Φθάνουν στο χωριό "Μέλια" όπου στρατοπεδεύουν οι σούρληδες, με δύναμη περίπου 200 ανδρών. Ο "στρατός" είναι μια συμμορία ληστών , βιαστών, βίαια στρατολογημένων και τραμπούκων. Ο "αρχηγός" τους Γρηγόρης Σούρλας, ένα ακατέργαστο, άξεστο γομάρι που του αρέσει να έχει εξουσία και να χύνει αίμα. Όλο το μπουλούκι τους οι σούρληδες το'χουν μοιρασμένο σε ομάδες με έναν-δυο ψημένους αρχηγούς και μάζα τους φοβησμένους υπόλοιπους. Υπαρχηγός είναι ο αδερφός του Γρηγόρη, Χρήστος Σούρλας. Στην Μέλια η συμμορία πηγαίνουν τον Βιδάλη στο μοναδικό μαγαζί του χωριού, το μικτό μπακάλικο-καφενείο του Χαρ. Τσιτσικλή. Πριν μπούνε ο Βιδάλης ρωτάει δείχνοντας στο βουνό βόρεια.
_ Ποιό βουνό ειν'αυτό ?
_ Ο Κίσαβος , του απαντάνε
_ Αυτός είναι λοιπόν ο Κίσσαβος που βγάζει τις νόστιμες πατάτες.
Ο
Βιδάλης πιά ξέρει που βρίσκεται. Στην περιοχή έχει ξαναέρθει τον
Αύγουστο του 1944 σε ομιλία του ΕΑΜ. Οι ένοπλοι τον μπάζουν στο μαγαζί
και κάθονται μαζί του στο τραπέζι της αριστερής γωνίας. Παραγέλνουν για
τους εαυτούς τους ούζα και για τον Βιδάλη "λουκούμι με νερά". Αρχίζουν
να μιλάνε στους γύρω για το κατόρθωμά τους και για τον ίδιο τον Βιδάλη
λένε: " Είναι δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη, τον λένε Βιδάλη, τον πιάσαμε
με εντολή απο την Αθήνα". Ο Βιδάλης μένει ακίνητος και σκεπτικός. Μόνο
εκείνος γνωρίζει τις σκέψεις του, που είναι οι σκέψεις ενός
μελλοθάνατου... Οι κάτοικοι της Μέλιας με διάφορες προφάσεις πηγαίνουν
να τον δούν, λένε οτι απο την αρχή το κατάλαβαν οτι θα τον σκοτώσουν.
Ηταν ευνόητο απο τα φερσίματα των σούρληδων. Ούτε τον είχαν ακούσει τότε
σαν όνομα αλλά τον συμπάθησαν έτσι όμορφος που ήταν και σοβαρός. Το
χωριό ακόμα και σήμερα τον θυμάται. Κανείς δεν τολμάει να τον βοηθήσει,
τότε ακόμα και οι δεξιοί το τρέμανε το παρακράτος.
Τα
υπόλοιπα γεγονότα μας είναι γνωστά απο αυτόπτη μάρτυρα, ιδιοκτήτη
λεωφορείου που το είχαν επιτάξει οι σούρληδες και η μαρτυρία του έγινε
στην Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών.
Κατά
τις 9 παίρνουν τον Βιδάλη απο το καφενείο και τον πηγαίνουν προς τον
σιδηροδρομικό σταθμό 20 λεπτά απο το χωριό. Λίγο πιο μετά είχανε το
αρχηγείο τους. "Είχαμε κατασκηνώσει στα Αλώνια ανάμεσα Μελιά - Χάλαη 700
μέτρα απο την σιδηροδρομική γραμμή. Εγώ δεν τον είδα τον Βιδάλη άκουσα
όμως οτι φέρανε έναν δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη και οτι θα τον
περάσουνε μαχαίρι. Ηταν κοντά δέκα η ώρα. Αυτό που ξέρω είναι οτι ο
άνθρωπος μαρτύρησε μέχρι να πεθάνει. Τον πήγανε στα χωράφια, τον γδύσανε
και του πηρανε τα παπούτσια. Είχε μείνει μόνο με την φανέλα. Την
βαλίτσα του την πήρε ο Τζωρτζ, όπως και τις σημειώσεις του, και τα ρούχα
ο Κωσταντάρας. Ο Τζωρτζ ανάκρινε πάντα όσους πιάνανε. Ήτανε απο την
Κύπρο και μορφωμένος. Ήξερε και τα αγγλικά. Ο Βιδάλης υπέφερε βάναυσα,
στην αρχή άρχισαν να τον χτυπάνε με ρόπαλα και τελειώσανε τα
βασανιστήρια στις 4 το πρωί όταν ήταν πια νεκρός. Τον ρώταγαν διάφορα,
δεν άκουσα τι, αλλά εκεινος δεν είπε τίποτα. Μετά τραβήχτηκαν λιγο παρά
πέρα και αργότερα ένας, αφου είδε οτι δεν είχε συνέρθει πιά του έριξε
3-4 σφαίρες. Μετά βάλανε το πτώμα σε ένα αυτοκίνητο και το πέταξαν στην
θέση Κούμια ανάμεσα στα χωράφια Δρίβα και Χονδρινάσιου. Για μέρες έμενε
άταφος ο Βιδάλης καθώς όλοι φοβόντουσαν αν τον πλησιάσουν. Μόνο ένας
πιτσιρικ'ας που πέρναγε απο εκεί τυχαία είδε ένα σώμα που φόραγε μια
ματωμένη φανέλα. Το χέρι του ήταν κομμένο στον καρπό και πεσμένο
παραδίπλα. Μέρες τρώγανε το σώμα τα σκυλιά και σκόρπισαν τα κόκκαλά του,
ώσπου η γριά τότε Σουλτάνα Τζουβάρα τα μάζεψε και τα έθαψε σε άγνωστο
μέχρι σήμερα ταφο κοντά στην Κούμια. Αργότερα αρκετές γυναίκες του
χωριού του κάνανε τρισάγιο ενώ πρόσφατα και επιτροπή του ΚΚΕ και του
σημοσιογραφικού κόσμου κατάθεσε στεφάνι σε λειτουργία που έγινε στο
όνομά του.
Πορτραίτο του Κώστα Βιδάλη απο την εκδήλωση μνήμης του ένα έτος μετά το θάνατό του
bsgreeks.blogspot.com
με πληροφορίες από http://kokkinosfakelos.blogspot.gr