Σκόπια, 18 Ιαναουαρίου 2022
Οι πρωθυπουργοί της Βουλγαρίας και της Βόρειας Μακεδονίας Κυρίλ Πετκοφ και Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι δήλωσαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντησή τους στα Σκόπια την Τρίτη ότι ως ένδειξη αρχικής καλής θέλησης, η Βουλγαρία δεν θα θίγει - μπλοκάρει πλέον τη χρήση του ονόματος Βόρεια Μακεδονία σε διεθνείς οργανισμούς, εγκαταλείποντας προηγούμενους ισχυρισμούς της ότι το όνομα συνεπάγεται εδαφικές διεκδικήσεις κατά της Βουλγαρίας.
Σε αντάλλαγμα, τα Σκόπια έχουν ήδη στείλει νότα στα Ηνωμένα Έθνη, λέγοντας ότι η σύντομη έκδοση του πλήρους ονόματος Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας σε καμία περίπτωση ή μορφή δεν υπονοεί ότι τα Σκόπια έχουν εδαφικές διεκδικήσεις στο έδαφος της Βουλγαρίας.
"Συμφωνήσαμε ότι η Βουλγαρία αποδέχεται τη χρήση του σύντομου ονόματος, Βόρεια Μακεδονία, μαζί με το μακρύ όνομα, Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Η Βουλγαρία έχει ήδη ενημερώσει τα Ηνωμένα Έθνη για αυτό", είπε ο Κοβάτσεφσκι, Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας στην κοινή συνέντευξη Τύπου.
«Νομίζω ότι αυτό που πετύχαμε στην πρώτη μας συνάντηση θα πρέπει να σηματοδοτήσει ότι είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να αλλάξουμε εντελώς το νόημα των σχέσεων καλής γειτονίας», είπε ο Πέτκοφ.
Στο βασικό ζήτημα που πλήττει τις διμερείς σχέσεις, το ζήτημα των διαφορετικών αναγνώσεων της ιστορίας και της ταυτότητας των δύο χωρών, τα Σκόπια και η Σόφια συμφώνησαν να εργαστούν πάνω σε αυτά, αλλά πρώτα να επικεντρωθούν περισσότερο σε άλλους τομείς όπου υπάρχει πιθανή συνεργασία.
«Θα δώσουμε προσοχή στα ζητήματα που μας φέρνουν πιο κοντά και θα δώσουμε περισσότερο χρόνο [για να λύσουμε] τα άλλα ζητήματα», δήλωσε ο Πέτκοφ.
Και οι δύο χώρες συμφώνησαν να σχηματίσουν ομάδες εργασίας σε πέντε τομείς – οικονομία, υποδομές, ένταξη στην ΕΕ, πολιτισμός και ιστορικά ζητήματα, οι οποίες θα συνεδριάζουν σε εβδομαδιαία βάση, ώστε η επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών να ενταθεί πρακτικά, ανέφεραν οι δύο πρωθυπουργοί.
Και οι δύο συμφώνησαν επίσης να πραγματοποιήσουν κοινή διακυβερνητική σύνοδο την επόμενη εβδομάδα και να δημιουργήσουν απευθείας αεροπορική σύνδεση μεταξύ των δύο πρωτευουσών το συντομότερο δυνατό.
Για δύο συνεχόμενα χρόνια, η Σόφια μπλοκάρει τη διαδικασία ένταξης της γείτονάς της στην ΕΕ, επιμένοντας ότι τα Σκόπια αποδέχονται μια de facto βουλγαρική ταυτότητα που επικεντρώνεται στον ισχυρισμό ότι η σημερινή μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα είναι βουλγαρικής προέλευσης. Αυτά τα αιτήματα είναι δύσκολο να τα αποδεχθούν τα Σκόπια.
Κατά την επίσκεψή του στα Σκόπια, ο Πέτκοφ, ο οποίος όπως και ο Κοβάτσεφσκι εξελέγη πρωθυπουργός στα τέλη του 2021, επανέλαβε τη στάση της Σόφιας ότι αναγνωρίζει την ύπαρξη της σύγχρονης μακεδονικής ταυτότητας και της γλώσσας «όπως αναφέρεται στο σύνταγμα της χώρας».
Σε δήλωση που διανεμήθηκε από την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Σόφια πριν από την επίσκεψη, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Νεντ Πράις, είπε ότι η Ουάσιγκτον υποστηρίζει σθεναρά την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας στην ΕΕ και πιστεύει ότι τα Σκόπια και η Σόφια έχουν ξεκινήσει έναν «εποικοδομητικό διάλογο. Αυτό θα βοηθήσει να ξεπεραστούν οι διμερείς διαφορές τους.
Η Αλβανία είναι επίσης θύμα του βουλγαρικού αποκλεισμού της ΕΕ επειδή τα Σκόπια και τα Τίρανα κινούνται προς την ένταξη στην ΕΕ ως ενιαίο πακέτο.
Η επίσκεψη του Πέτκοφ συνέπεσε με την 30ή επέτειο της αναγνώρισης από τη Βουλγαρία της τότε Δημοκρατίας της Μακεδονίας, αλλά όχι της εθνικής της ταυτότητας και της μακεδονικής γλώσσας.
Η επίσκεψή του πυροδότησε δράση διαμαρτυρίας από το μικρό κόμμα της αντιπολίτευσης Levica (Αριστερά), το οποίο ανάρτησε πανό σε δύο περίοπτα σημεία.
Το πρώτο πανό που εμφανίστηκε στον αυτοκινητόδρομο που οδηγεί από το αεροδρόμιο των Σκοπίων στο κέντρο της πόλης έλεγε: «Καλώς ήρθατε διοικητές του (βουλγάρου) Τσάρου Μπόρις», αναφερόμενος σε ένα από τα αιτήματα της Σόφιας, τα Σκόπια να καταργήσουν τον όρο «ναζιστική δύναμη κατοχής» στα σχολικά τους βιβλία όταν αναφέρονται στη βουλγαρική κατοχή της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να αναφέρονται στους κατακτητές εν καιρώ πολέμου ως «διοικητές» της περιοχής.
Το δεύτερο πανό, που ανέβηκε κοντά στα κεντρικά γραφεία της κυβέρνησης, ζήτησε «Ευρωπαϊκά Δικαιώματα για τους Μακεδόνες στο Πιρίν [στη δυτική Βουλγαρία]», μια αναφορά στην πολιτική της Σόφιας να μην αναγνωρίσει την ύπαρξη της μακεδονικής μειονότητας στη Βουλγαρία.
Καθώς αυτή η διαμάχη συνεχίζεται, η Σόφια ισχυρίζεται τώρα ότι είναι τα Σκόπια που αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τα δικαιώματα της βουλγαρικής μειονότητας στη Βόρεια Μακεδονία.
Το τελευταίο πανό μπορεί να προκλήθηκε από πρόσφατα σχόλια του Πέτκοφ. Σε συνέντευξή του σε βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο, ο Πέτκοφ επανέλαβε τη θέση της Σόφιας ότι δεν υπάρχει μακεδονική μειονότητα στη χώρα του.
«Δεν υπάρχει τέτοια [μακεδονική] μειονότητα, επομένως δεν μπορεί να είναι θέμα συζήτησης», είπε ο Πέτκοφ.
Όταν ρωτήθηκε το Σαββατοκύριακο για τη βουλγαρική μειονότητα στη Βόρεια Μακεδονία, είπε στο βουλγαρικό κανάλι BTV: «Θέλω να έχουν ό,τι πρέπει να έχει ο Ευρωπαίος πολίτης – μηδενική ανοχή στις διακρίσεις… Είναι ζήτημα πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να συμβεί αυτό. χωρίς καμία περιστροφή, μόνο μέσω εποικοδομητικού διαλόγου».
BLACK SEA NEWS με πληροφορίες από Balkaninsight
